De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van 1948 wijst erop dat het stemrecht een fundamenteel mensenrecht is.
Het verdrag van de Verenigde Naties inzake de Rechten van Personen met een Handicap, bevestigt dat dit recht ook geldt voor personen met een handicap. België ratificeerde dit verdrag in 2009. Maar in de praktijk worden mensen met een verstandelijke handicap of met psychische problemen soms nauwelijks betrokken bij verkiezingen en worden hun stemmen vaak niet gehoord. Toch is het belangrijk dat zij ook deelnemen aan het democratische proces. (Unia maakte daarover een rapport op dat je hieronder kan downloaden).
Wij beperken ons tot enkele algemene praktische tips en adviezen die je mogelijk kunnen helpen om als PMH je stem uit te brengen:
Voorbereiding en planning
Waar moet je stemmen?
Zoek uit waar je stembureau is, wat de openingstijden zijn, waar je kan parkeren. De stembureaus zijn verplicht om in parkeerplaatsen voor mensen met een handicap te voorzien vlakbij de ingang. Het stembureau moet toegankelijk zijn voor mensen met een rolstoel. Heb je een beperking, dan krijg je zowieso voorrang bij het stemmen. (Meer info in bijlage)
Hoeveel keer moet je stemmen?
Je moet 3 keer stemmen (woon je in Brussel dan is dat zelfs 4 keer): voor het Europees parlement, voor het Belgisch parlement (dat zijn de federale verkiezingen), het Vlaams parlement (dat zijn de regionale verkiezingen) en in Brussel komt daar de verkiezing voor het Brussels hoofdstedelijk parlement bij.
Op wie moet je stemmen?
Informeer je vooraf, want elke stem telt! Je kan alle kandidaten van alle kieskringen en taalgroepen bekijken via deze link.
Ben je er nog niet uit wie je stem verdient? Wil je weten welke partijen zorg en welzijn echt serieus nemen? Welke partijstandpunten er worden ingenomen om de wachtlijsten weg te werken of om mensen in de zorg beter te vergoeden? Doe de stemtest van via deze link.
Onafhankelijk leven zette de diverse partijstandpunten mbt handicap en zorg op een rij. Je vindt ze terug via deze link.
Lees ook het artikel van De Ouders over de verkiezingskoorts via deze link.
Op het stembureau:
• Zorg dat je je identiteitskaart bij je hebt!
• Indien je zelf niet mobiel bent, of niet in staat om zelf je stem uit te brengen, kun je je laten bijstaan door een begeleider naar keuze die met je meemag in het stemhokje. Ben je alleen? Dan kan je vragen aan iemand van het stembureau om je te helpen met het inkleuren van je papieren stembiljetten of – bij het electronisch stemmen - het vasthouden van de stemstift waarmee je op het beeldscherm een bolletje inkleurt.
• Vraag om een vergrootglas of andere hulpmiddelen als je dat nodig hebt.
• Neem de tijd om rustig je stem uit te brengen.
Met de juiste voorbereiding, ondersteuning en hulpmiddelen kan elke persoon met een verstandelijke beperking succesvol deelnemen aan de verkiezingen. Het is belangrijk dat iedereen zijn stem kan laten horen! Succes!
Lees ook:
https://www.unia.be/nl/artikels/wet-28-maart-verkiezingen-handicap
https://www.unia.be/files/Documenten/Publicaties_docs/Rapport_handicap_en_stemrecht_2020.pdf