Meer mensen met een beperking in beeld brengen en hun talenten tonen voor en achter de schermen. Dat is het opzet van Stan TV, het YouTube-kanaal van STAN Trefpunt Verstandelijke Handicap. Met dit (nog te realiseren) project neemt onze vzw deel aan de TrooperDroom.
Onlangs schreef comedian William Boeva onder de titel 'Zullen we dat afspreken' een lange post op Facebook aan de Vlaamse media waarin hij de manier hekelt waarop personen met een handicap in beeld worden gebracht. “Als jullie echt aan inclusie willen werken, laat dan mensen met een beperking zien in hun sterkte zonder dat die beperking ertoe doet. Laat ons helpen dragen in plaats van gedragen te worden,” aldus de comedian. Een stelling waar onze vereniging die de belangen van mensen met een verstandelijke handicap verdedigt, het volmondig mee eens is. En wij niet alleen: duizenden mensen 'likten' Boeva's post, de pers besteedde er ruim aandacht aan, diverse actoren uit het veld werden aan het woord gelaten... waarna het onderwerp weer geruisloos in de plooien van de actualiteit viel. Bij ons rijpte het idee evenwel om zelf ons steentje bij te dragen met - dromen mag! - een eigen media-kanaal, Stan-TV.
De post van Boeva maakte heel wat los in Vlaanderen: ze werd door bijna 23.000 mensen 'gelikted' en meer dan 2000 mensen reageerden.
Ondermaatste representatie
Enkele cijfers: in Vlaanderen heeft naar schatting 10% van de bevolking een (al dan niet zichtbare) beperking of chronische ziekte. Trekken we dat cijfer door naar vertegenwoordiging op tv, dan zou 1 op de 10 personen die we op de beeldbuis zien een beperking of ziekte moeten hebben. Hier is duidelijk nog werk aan de winkel. Uit de diversiteitsmonitor (2021) van de VRT blijkt dat het om amper 1,9% of nog geen 2 personen op de 100 gaat. Dat is een lichte stijging met de vorige jaren, maar het kan beter en vooral inclusiever.
Bovendien is het in beeld brengen alleen niet genoeg. Het gaat ook over de manier waarop mensen worden opgevoerd. Nu is dat te vaak om wille van hun beperking. Maar mensen met een handicap of chronische ziekte zijn veel meer dan hun beperking alleen: ze zijn sterk op terreinen die niets met hun handicap te maken hebben. Mensen met een beperking moeten als gewone mensen worden getoond, en niet als mensen-met-een-handicap.
Aanbevelingen genoeg… nu nog de praktijk
Aanbevelingen om de beeldvorming te veranderen en te verbeteren zijn er genoeg. In 2020 gaf NOOZO (‘Niet Over Ons Zonder Ons’, de Vlaamse Adviesraad Handicap) een advies aan minister Benjamin Dalle voor een diverse, toegankelijke en vernieuwende openbare omroep met talrijke tips en voorbeelden om personen met een handicap meer genuanceerd in beeld te brengen. Dit kan door hen in hun verschillende rollen te tonen: bijvoorbeeld als gast in een praatprogramma, als personage in een serie of als deel van het publiek, zonder dat de nadruk op de beperking ligt.
In 2020 bracht belangenorganisatie GRIP (‘Gelijke Rechten voor Iedere Persoon met een Handicap’) het Handboek mediamakers van GRIP vzw uit, met tips om personen met een handicap op een correctere manier in beeld te brengen. Het Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs (SIHO) ontwikkelde dan weer, samen met de opleiding Journalistiek van Howest en het e-learningbedrijf EPYC de e-learningtool BReeDBeeLD. Die moet mediamakers helpen om thema's als diversiteit op een betere manier in hun werk te integreren. En toch blijft het blijkbaar moeilijk om deze aanbevelingen ook in de praktijk om te zetten.
Stan TV wil de talenten tonen, niet de beperking
Vanuit STAN willen we streven naar een wereld waar plaats is voor iedereen. Het zou heel gewoon moeten zijn om mensen met een handicap op televisie te zien. Geen gedwongen zoektocht naar een ‘schermgezicht met beperking’ die men bij de VRT al enkele jaren opspoort (bij de BBC is men al lang vertrouwd met een weervrouw die een krak is in de meteorologie en toevallig ook een hand mist). Vanuit onze organisatie en met onze jarenlange ervaring, willen we ons steentje bijdragen in dit mediaverhaal met het nieuwe kanaal STAN tv. Om te laten zien dat mensen met een verstandelijke handicap presentator, redacteur, acteur en zo veel meer kunnen en willen zijn.
Stem daarom voor de Trooperdroom van STAN! Stemmen kan via deze link.
Shop je online? Ga dan eerst lang deze link.