Je 18e verjaardag is een belangrijke gebeurtenis. Op die leeftijd word je meerderjarig met de daarbij horende verantwoordelijkheden, rechten en plichten. Denk bijvoorbeeld aan stemrecht. Als ouder kun je een aantal beschermende maatregelen nemen, als je kind niet in staat is om zelf alle beslissingen te nemen. Eén daarvan is de zorgvolmacht.
Wat is een zorgvolmacht?
Via een zorgvolmacht kun je zelf aangeven wie jouw zaken gaat beheren, mocht je daar zelf niet (meer) fysiek of mentaal toe in staat zijn. De vereiste hiervoor is dat degene die de zorgvolmacht geeft op dat moment wilsbekwaam is (iemand is wilsbekwaam als hij kan overzien wat de gevolgen van een bepaalde handeling zijn, weet waarvoor hij/zij tekent). Bijvoorbeeld: door een fysieke beperking kun je geen pen vasthouden en ben je niet in staat om zelf een handtekening te zetten. Je kunt je ouder een zorgvolmacht geven om de handtekening in jouw plaats te zetten.
Wat zijn de voorwaarden?
- Je bent meerderjarig.
- Je bent voldoende bekwaam op het moment dat de zorgvolmacht wordt vastgelegd. Voldoende bekwaam wil zeggen dat je in staat bent je rechten en plichten daadwerkelijk uit te oefenen. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan stemrecht, het recht om een contract te ondertekenen of de plicht om een belastingaangifte in te vullen.
Wanneer is het zinvol?
Stel je kind is vaak ernstig ziek, kan zich zeer moeilijk verplaatsen of kan zeer moeilijk communiceren. Met andere woorden, je kind is wel in staat om beslissingen te nemen, of zou dat normaal gezien kunnen als hij/zij niet ziek was, maar is fysiek niet in staat om de handtekening te zetten of een mondelinge bevestiging te geven. Voor die situaties of periodes kun je de zorgvolmacht gebruiken.
Kun je als ouder een zorgvolmacht voor jezelf aanvragen?
Als ouder van een zorgenkind kun je een zorgvolmacht aanvragen voor jezelf in het geval je niet meer in staat zult zijn om zelf beslissingen te nemen voor je kind. Op die manier kun je voorkomen dat er alsnog een bewindvoerder moet worden aangesteld op het moment dat er beslissingen moeten worden genomen en je dit als ouder niet meer kunt doen.
Wanneer gaat de zorgvolmacht in?
De zorgvolmacht kan direct ingaan op het moment dat de persoon zelf geen beslissingen meer kan nemen. Belangrijk verschil met een gewone volmacht (bv. voor de bank) is dat een zorgvolmacht door blijft lopen zelfs wanneer de persoon volledig onbekwaam is geworden.
Hoe regel je het concreet?
Je kunt de zorgvolmacht in een onderhandse akte (= niet via een notaris) opstellen of via een notariële akte bij de notaris. Bij bepaalde handelingen is een notariële akte verplicht, bv. de verkoop van een huis. Daarnaast wordt de zorgvolmacht geregistreerd in het Centraal Register voor Lastgevingen, dat ook te raadplegen is door de vrederechter, die dan mogelijk kan beslissen dat er geen bewindvoering nodig is.
Andere opties?
Een zorgvolmacht is een zogenoemde buitengerechtelijke regeling. Er bestaat daarnaast ook een gerechtelijke bescherming, namelijk een bewindvoering. Dit is een gerechtelijke procedure en deze verloopt via de vrederechter. Deze is van toepassing op (meerderjarige) personen die zelf hun belangen niet kunnen behartigen vanwege hun gezondheidstoestand. Dit kan volledig of gedeeltelijk, tijdelijk of definitief zijn. Een bewindvoering is verregaander dan een zorgvolmacht, omdat het gelijk staat met een gerechtelijk ingrijpen.