Interview

Hilde Corijnen en Koen Vanhaver dromen ervan om hun hoeve in Sint-Gillis-Waas om te bouwen tot zorgboerderij

‘Een passie voor slow life’

15 jaar geleden trok het Wase koppel, ouders van Imke (nu 17) en Benne (12) in de voormalige boerderij van Hildes grootouders. Het woongedeelte werd beetje per beetje en met veel zin voor mooie materialen gerestaureerd. De droom om van de Holdamhoeve een echte be-leefboerderij te maken met erkende dagbesteding krijgt stilaan vorm.

Het hol’, zo heet deze wijk hier, lacht Hilde terwijl ze ons nog een kopje ‘slow’ koffie uitschenkt. Dat is koffie die traag wordt opgegoten in een grote, glazen kan. We zitten aan de mooie, houten keukentafel terwijl Eunice zich buiten warmloopt voor wat een van de ergste stormen van de eeuw zou worden. ‘Slow’ is het sleutelwoord voor deze plek, een oase van rust in het Waasland waar het drukke ritme van de stad en de coronaperikelen geen vat op lijken te hebben.

Ambachtelijk en ecologisch

Hilde is deeltijds leerkracht aan het buitengewoon onderwijs in een MPI (medisch pedagogisch instituut) waar zwaar zorgbehoevende kinderen in een medische setting les krijgen op maat van hun mogelijkheden. Hilde: “Sommige kinderen kunnen niet lopen of zelfstandig zitten, anderen kunnen niet praten. We vertrekken vanuit het principe: elk kind heeft recht op onderwijs, als zij niet naar school kunnen, dan zorgen wij voor onderwijs bij hen in een speciaal klasje. Het lesgeven is heel ontwikkelingsgericht en de zorg staat centraal.”

‘Zorg’ is ook de leidraad in de Holdamhoeve, waar op zaterdagnamiddag knutselsessies georganiseerd worden voor kinderen van 6 tot 18 jaar met een beperking (Hilde: “Al formuleer ik het liever anders: we vertrekken niet vanuit hun ‘beperking’, maar wel vanuit hun ‘mogelijkheden”) in de tot gezellig atelier omturnde schuur.

“We knutselen met natuurlijke materialen, met vilt die we maken van de wol van onze zelf geschoren schapen, met hout, stenen en andere materialen die we hier op de boerderij vinden. Het ambachtelijke primeert, net als het ‘gevoel’ belangrijker is dan het uiteindelijke product. En uiteraard proberen we ook zo ecologische mogelijk te leven en werken.”

Hilde vindt het ‘inclusieve’ ook belangrijk: “Het 8-jarige dochtertje van een de vrijwilligers die op zaterdag komt helpen, komt nu ook mee knutselen en dat is voor iedereen fijn.”

Sinds de vzw werd geselecteerd voor de de Warmste Week (waarover verder meer), komen hier ook meer en meer mensen uit de buurt over de vloer die gebruik maken van het atelier.

Hollekeskaas

Naast het atelier is een ruimte voorzien waar een, aan alle hygiënische voorschriften en andere opgelegde normen beantwoordende keuken moet komen. Een professionele wasbak en een grote diepvries zijn er al.  “Op termijn willen we meer kookworkshops aanbieden”, vult Koen aan, “En we willen heel graag onze eigen, ambachtelijke hoeveproducten maken”. Net als zijn vrouw combineert Koen het werk op de Holdamhoeve met een halftijdse functie als technieker bij de Vlaamse milieumaatschappij. “We hebben net een cursus kaasmaken achter de rug. We zouden graag onze eigen kaas maken. Een naam hebben we al ‘Hollekeskaas’.”

Nu al wordt er honing ‘geoogst’ en – “Maar dit heeft niets met de zorgboerderij te maken, het is een zijdelings hobbyproject” benadrukt Koen, ook bier waar de eigen honing in wordt verwerkt. Voor de liefhebbers: het bier luistert naar de naam Amok.

In de stallen, wachten de dieren tot de storm voorbijgeraasd is. De ‘beestjes’, zoals Hilde ze liefdevol noemt waar de kinderen en bezoekers zo dol op zijn, werden geselecteerd op basis van hun ‘aaibaarheid’. Koen: “Het zijn rustige, oudere dieren die je makkelijk kan verzorgen en aanraken.” Die dieren hebben – op de kip en de schaapjes na – allemaal een naam (zie kaderstukje). “Mijn kinderen houden van de boeken van Annie M.G. Schmidt, zo heet onze poes Otje en de hond Tos.”, lacht Hilde.

Advies van GiPSo

Dankzij hun opleiding en professionele ervaring, kunnen Hilde en Koen een flink deel van het werk op de hoeve, zelf bolwerken: Hilde is zeer creatief, houdt van keramiek en bereidt haar eigen wol. Koen maakte eigenhandig een houten steltenhuis met een ‘snoezelruimte’, van waaruit je een prachtig uitzicht op de Wase velden hebt en ook de mooie deur uit gerecupereerd hout die naar het crea-atelier leidt, is van zijn hand. Samen met een kennis, die daarvoor een online cursus in Australië volgde, worden plannen gesmeed om een voedselbos, volgens de principes van de permacultuur, aan te leggen. Tja, plannen genoeg, maar om Holdamhoeve verder uit te bouwen tot een volwaardige zorgboerderij met dagbesteding, zijn meer handen, meer budget en meer expertise nodig.

En zo kwamen ze bij GiPSo terecht.

Wat willen we?

Drie jaar geleden zocht het koppel voor het eerst contact met de experts van GiPSo om de mogelijkheden – en eventuele moeilijkheden – om van hun hoeve een plek te maken waar mensen met een beperking tot rust kunnen komen, af te toetsen. “We volgden een aantal infosessies die ons een antwoord gaven op de vragen: ‘Wat zoeken we? Wat hebben we nodig?’. Dat zette ons verder op weg. De zorgboerderij is ons project, we werken zelfstandig zonder er andere ouders bij te betrekken. Dat wil zeggen dat we ook alles alleen moeten uitzoeken.”

Naarmate de schoolloopbaan van dochter Imke dichterbij kwam, kregen de plannen voor een ‘volwaardige’ dagbesteding voor jongvolwassenen met een beperking, vastere vorm. Hilde: “We zien hoe onze dochter hier is open gebloeid, tussen de dieren en de planten, en we willen dit graag aan andere mensen met een beperking delen. Imke is net 17 geworden. Ze heeft een mentale beperking met een vorm van autisme en is een echt buitenkind. Ze is heel graag bezig met onze dieren. Net als onze zoon, trouwens. Voor ons zou het logisch zijn dat ze hier terecht kan voor haar dagbesteding”.

Nu is er plaats op de boerderij om 2 dagen per week 4 volwassenen met een beperking te ontvangen voor dagbesteding, binnen de 2 jaar moet dat aantal worden verdubbeld.

‘Iedereen heeft het recht om zijn of haar eigen keuzes te maken‘

“We doen het in de eerste plaats voor Imke”, zegt Hilde, “Maar het blijft natuurlijk haar eigen keuze, als ze graag 1 of 2 dagen ergens anders wil gaan bakken, of meer tijd in een meer klassiekere leefgroep wil doorbrengen, moet dat kunnen. We willen gewoon graag de mogelijkheid scheppen om onze zorgboerderij verder uit te bouwen. Iedereen heeft het recht om zijn of haar eigen keuzes te maken. Hoe meer verschillende invalshoeken er zijn voor mensen met een beperking, hoe rijker en interessanter.”

De zoektocht naar subsidies

Op termijn – en in hun dromen – wil het koppel hun be-leef-boerderij full time runnen, inclusief een ambachtelijke kaasmakerij, maar daar zijn nu nog onvoldoende middelen – en mensen – voor. Het is een proces van lange adem. Telkens weer moeten dossiers worden ingediend en het project gepitcht worden. Koen: “Er steekt ontzettend veel tijd in het maken van dossiers, het is bijna een vak apart.”

Hilde: “Voorlopig kunnen we enkel subsidies vragen voor materialen en moeten we rekenen op vrijwilligers voor de ateliers. We bieden ook plaatsen aan jongeren die net het BuSO hebben afgerond en een ‘snuffelstage’ willen volgen: kijken of het soort werk hen bevalt.  Op termijn hopen we toch om ook qua verloning een stuk vergoed te worden. We hebben centen gekregen van de Cera, dat was een grote opsteker. Daar hebben we dan de grote koelkast en de wasbak voor onze keuken mee gekocht.”

Het aantal kandidaten voor de dagbesteding blijft, voorlopig toch, beneden de verwachtingen. Hilde: “Er is wel interesse, er zijn mensen die dingen willen combineren en bewust kiezen waar ze hun budget inzetten. Mensen zoals wij die zoeken naar kwalitatieve dagbesteding. We hopen dat we binnenkort aan 8 mensen, 4 dagen per week kunnen aanbieden. Ik dacht dat er een tekort was hier in de buurt, maar ik merk dat de (PV-)budgetten toch meer naar vaste, erkende instellingen gaan.”

‘We willen de muurkens zo laag mogelijk houden en inclusief blijven’

De Holdamhoeve kreeg een erkenning als Groenezorginitatief door het VAPH en hoopt binnenkort als vergunde zorgaanbieder erkend te worden. Voor het knutselatelier kunnen mensen met een PVB bij de vzw terecht, zij het dat dit budget beperkt wordt tot 92 dagen. Hilde: “Het is een zoektocht geweest hoor, hoe dat allemaal ineen zit… Maar goed, we zijn nu ook erkend als jeugdvereniging, dus we mogen fiscale attesten uitreiken.”

Warmste Week

VZW Holdamhoeve was 1 van de 200 projecten die werden geselecteerd voor De Warmste Week. Hilde: “Zo trots dat we waren! Het thema ‘je mag zijn wie je bent’, strookte natuurlijk helemaal met onze werking.” Koen: “We hebben toen 3000 euro gekregen.”

“We hebben toen ook zelf acties opgezet om solidair te zijn met andere projecten”, gaat Hilde verder. Met zelfgemaakte, gepersonaliseerde, lederen sleutelhangers konden ze een bedrag van 1000 euro bijeenbrengen.

“Het fijnste was dat diverse mensen zich zijn komen aanbieden: van mensen met een burn-out die in de natuur willen werken, tot andere vrijwilligers. Het strookt helemaal met onze ambitie om muurkens zo laag mogelijk te houden en inclusief te blijven. We werken goed samen met de gemeenschap nu… Ja, dankzij de Warmste Week zijn we bekender geworden.”

Bekendheid die broodnodig is, want aanhoudende aandacht is belangrijk om de nodige fondsen bijeen te krijgen. Om in aanmerking te komen voor Hart van Waas – dat is een sociaal sponsorproject waar grote bedrijven als Willy Naessens bij betrokken zijn – moet de vzw zelf via een crowdfunding geld inzamelen. Streefdoel is 5000 euro, een bedrag dat door het Streekfonds zal verdubbeld worden. Koen: “Een serieuze boterham, de crowdfunding moet in april en mei plaatsvinden, we moeten een filmpje maken, persmomenten organiseren etc…”

Ondanks de inspanningen die gepaard gaan met het groeiproces, blijven Koen en Hilde in het succes van hun project geloven. “We moeten de keuken verder uitbouwen en gebruiksvoorwerpen verzamelen voor onze groententuin,” zegt Hilde gedreven, “Dat gaat van schorten in duurzaam katoen, tot stevige kruiwagens. En we willen ook graag een viltmolen aankopen…”.

Vakantie

Op korte termijn, lees: de zomervakantie, wordt gestart met inclusieve vakanties. “Dagkampen”, preciseert Hilde, “Voor overnachtingen zijn we niet uitgerust. Afhankelijk van het aantal vrijwilligers die we kunnen warm maken, kunnen we maximum 10 kinderen ontvangen.

Het is een bewuste keuze om de groepjes klein te houden. We zoeken 2 à 3 vrijwilligers, met ons erbij moet dat haalbaar zijn. Op het programma: een beetje koken, dieren verzorgen, wandelen met het paardje, knutselen en heel veel buiten spelen! Iedereen op zijn eigen ritme, volgens eigen mogelijkheid.”

Dit alles op het gezapige, ‘slowe’ tempo van deze be-leefboerderij.

Info: Vzw Holdamhoeve

Holdamstraat 3

9170 Sint-Gillis Waas

0473 68 80 48

www.holdamhoeve.be

Wie wonen op de Holdamhoeve?

• 4 mensen - Hilde, Koen, Imke, Benne
• 3 ezels - Pauline (de mama) met Rutje en Pauline
• 3 schapen – zonder naam
• 1 paard - Snoes
• 1 geit Bloem-Bloem
• 1 hangbuikvarken – Pat
• 1 poes – Otje
• 1 hond – Tos
• 1 kip – zonder naam
• 1000-den bijen – zonder naam